Два подвига Геракла: Цербер и Авгиевы конюшни
Поможем в ✍️ написании учебной работы
Поможем с курсовой, контрольной, дипломной, рефератом, отчетом по практике, научно-исследовательской и любой другой работой

Πολλά τε καὶ θαυµάσια ἔργα Ἡρακλῆς ἔπραττεν. Ἓν δὲ ἔρ- γον οἱ ἄνθρωποι µάλιστα ἐθαύµαζον. Λέγει γάρ ποτε αὐτῷ ὁ Εὐρυσθεύς· "Κατάβαινε εἰς τὸν Τάρταρον καὶ ἀνάφερε τὸν Κέρ- βερον".

Ὁ δὲ Κέρβερός ἐστι δεινὸν θηρίον τρικέφαλον καὶ φυλάττει τὸ τοῦ Ταρτάρου στόµιον. Ὁ δὲ Τάρταρος οἶκός ἐστι τῶν νεκρῶν. Πολλοὶ µὲν εἰσβαίνουσι διὰ τοῦ στοµίου, οὐδὲ κωλύει αὐτοὺς ὁ Κέρβερος· ἐκβαίνειν δὲ αὐτοὺς κωλύει διὰ τοὺς τῶν θεῶν νό-

µους. Ἡρακλῆς δαµάζει τὸν Κέρβερον ἄνευ ὅπλων καὶ φέρει τὸ φοβερὸν θηρίον εἰς τὸ τοῦ κυρίου µέγαρον. Ὁ δὲ Εὐρυσθεύς, ὅτε βλέπει τὸ δῶρον, φεύγει καὶ κελεύει αὐτὸν τὸ θηρίον πάλιν φέ- ρειν πρὸς τὸν Τάρταρον.

Ἄλλοτε δὲ λέγει ὁ βασιλεύς· "Πολλὰ µὲν ἔπραττες, ἄλλα δὲ χρὴ πράττειν. Αὐγείας πλούσιος βασιλεύς ἐστιν, µέγιστοι θησαυροί εἰ- σιν αὐτῷ. Πολλὰ δὲ καὶ πρόβατα καὶ ἄλλα θηρία αὐτῷ ἐστιν. Ἐπεὶ δὲ οἱ σταθµοὶ ἐκ πολλῶν ἐνιαυτῶν µεστοί εἰσι κόπρου, σὺ κάθαιρε αὐτοὺς ἐν µικρῷ χρόνῳ".

Ἡρακλῆς οὖν δόλῳ καθαίρει τοὺς σταθµούς. Ἄγει γὰρ τὸν Ἀλφεῖον ποταµὸν δι᾿ αὐτῶν, καὶ οὕτω καθαίρει αὐτοὺς ἐν ὀλίγῳ χρόνῳ.


τὸ στόµιον ου  горловина, устье сосуда

ὁ νεκρός, οῦ  мертвый (ср. некро-

лог)

διά + ACC.  через, посредством, из-за, по причине (лат. prop- ter, ob);

διά + Gen.  через, сквозь (лат. per)

οὐδέ (при императиве µηδέ)  и не, также не

κωλύω +ACC.  мешать, препятст- вовать (кому?)

ὁ νόµος, ου  закон (ср. автоно-

мия)

δαµάζω  укрощать  τὸ ὅπλον ου  оружие τὸ µέγαρον ου  зал

ὅτε (ср. ἐπεί)  когда, в то время как (лат. cum)

τὸ δῶρον ου  дар (ср. Феодор -

дар Божий)

πάλιν  опять, снова

πρός + Aсс.  к, против (лат. ad)


ἄλλος (η, ο)  другой (ая, ое) (лат. alius)

ἄλλοτε  в другой раз

ὁ Αὐγείας, ου  Авгий (мифиче-

ский царь Элиды)

πλούσιος (ᾱ, ον)  богатый (ая, ое)

µέγιστος (η, ον)  величайший, ая, ое (лат. maximus)

ὁ θησαυρός, οῦ  cокровище τὸ πρόβατον ου  овца; мн. ч.

мелкий рогатый скот ὁ σταθµός, οῦ  стойло   ὁ ἐνιαυτός, οῦ  год

ὁ κόπρος, οῦ  навоз καθαίρω  чистить

µικρός (a, όν)  маленький (ая, ое) (ср. микроскоп)

οὖν (постпозитивно)  итак ὁ δόλος, ου  хитрость, (лат.

dolus)

ὁ Ἀλφεῖος, ου  Алфей (река в Ар- кадии)

οὕτω, οὕτως  так, таким образом


 

 

τε (энкл.)  и (лат. -que)


 





Лексика

βαίνω  идти, ступать



Из Нового Завета

῾Ο γὰρ ζυγός µου χρηστὸς καὶ τὸ φορτίον µου ἐλαφρόν ἐστιν.


.τε καί. (= καί. καί.)  как. так и.

θαυµάσιος (ᾱ, ον)  удивительный


κατα-βαίνω  нисходить εἰσ-βαίνω  входить

ἐκ-βαίνω  выходить


(Мф. 11, 30)

∆οκιµαζέτω δὲ ἄνθρωπος ἑαυτὸν καὶ οὕτως ἐκ τοῦ ἄρτου ἐσ- θιέτω καὶ ἐκ τοῦ ποτηρίου πινέτω. (1 Кор. 11, 28)


(ая, ое) (ср. θαυµάζω)

τὸ ἔργον ου  дело (ср. энергия)

πράττω  делать, совершать (ср.

практика)

ἕν (ср.р. от εἷς)  одно

µάλιστα (ср. µᾶλλον)  более все- го, весьма, особенно

ποτέ (энкл.)  когда-нибудь, ко- гда-то, однажды


ἀνα-βαίνω  восходить

ὁ Τάρταρος, ου  Тартар, подзем- ный мир

ἀνα-φέρω  выносить наверх (ср.

анафора)

ἐστί(ν); εἰσί(ν) (энкл.)  он, она, оно есть; они суть

τὸ θηρίον ου  зверь τρικέφαλον трехглавое


ὁ ζυγός, οῦ  ярмо, иго

µου gen. от ἐγώ  я

χρηστός (ή, όν)  полезный, благой τὸ φορτίον, ου  груз, бремя ἐλαφρός (ά, όν)  легкий δοκιµάζω  испытывать


ἑαυτόν aCC. sg  самого себя ὁ ἄρτος, ου  хлеб

ἐσθίω  есть

τὸ ποτήριον, ου  чаша πίνω  пить


 

 8                                                                                                                                                                                                                               9











Из богослужения

.Χαῖρε, ὅτι τὰ οὐράνια συναγάλλεται τῇ γῇ· χαῖρε, ὅτι τὰ ἐπίγεια συγχορεύει οὐρανοῖς. (Акафист, икос  )

Χαῖρε ἅγιον Ὄρος, καὶ θεοβάδιστον. Χαῖρε ἔµψυχε βάτε, καὶ ἀκατάφλεκτε . (Седален воскресный 6 гласа)



УР О К  5

Пассивный залог: indicativus и infiniti- vus praesentis.

Придаточные предложения (ὅτι, ὡς, ac- cusativus cum infinitivo). Инфинитив при глаголах типа προτρέπω. Dati- vus mensurae. Предлог ὑπό + genetivus


οὐράνιος (ον)  небесный

ὄρος  гора

συναγάλλεται pers. 3, sg. радует- ся вместе

θεοβάδιστος (ον)  проходимый Богом

τῇ γῇ dat. sg.  земле


ἔµψυχος (ον)  одушевленный

ἐπίγειος (ον)  земной

ὁ βάτος, ου  колючее растение, купина

συγχορεύω  плясать вместе ἀκατάφλεκτος (ον)  неопалимый


 




Praesens indicativi passivi

В греческом языке весьма распространен па сси вны й (страдательный) залог. Для образования настоящего времени страдательного  залога  изъявительного  наклонения  использу-



Упражнения

I. Просклоняйте: τὸ µακρὸν µέγαρον; τὸ µέγιστον δῶρον.

II. Переведите: 1. Τὰ τοῦ φίλου δῶρα καλὰ καὶ λαµπρά ἐστιν.

2. Τὰ ἔργα τὰ τῶν συµµάχων ἀνδρεῖα καὶ θαυµάσιά ἐστιν. . Τῷ πλουσίῳ  γεωργῷ  πολλοὶ ταῦροί  εἰσιν.  . Ἡρακλῆς  πολλά τε καὶ δεινὰ ἔπραττεν. 5. Ἄγρια θηρία ποτὲ τοὺς τῶν γεωργῶν ἀγροὺς ἔβλαπτεν. 6. Νόµος τῶν θεῶν τοὺς νεκροὺς ἐκέλευεν εἰς τὸν Τάρταρον καταβαίνειν. 7. Ἡρακλῆς οὐ τὸν Κέρβερον φεύγει, ἀλλὰ τὸ φοβερὸν θηρίον ἐκ τοῦ Ταρτάρου ἀναφέρει. 8. Ὁ µέγιστος θεός, ὅτε τὰ τοῦ υἱοῦ ἔργα βλέπει, αὐτὸν θαυµάζει.

9. Οὕτω διὰ τὰ καλὰ ἔργα ὁ ἀνδρεῖος εἰς τὸν οὐρανὸν ἀναβαίνει.


ются основа настоящего времени и пе рви ч ны е ме д и о - па сси вны е ок о н ча н и я 1 с соответствующими соедини- тельными гласными. При соединении тематических гласных и окончаний образуется следующий набор практических пе р - ви чн ы х  м е ди о п а сси вны х  ок он ч а н и й :

 

Лицо Singularis Pluralis
1 -ο-µαι -ό-µεθα
2 -ῃ(-ει)2 -ε-σθε
  -ε-ται -ο-νται

Рассмотрим спряжение глагола παιδεύω в praesens indicati- vi passivi:


 

 

Singularis

Pluralis

1 παιδεύ-ο-µαι я воспитываюсь παιδευ-ό-µεθα мы воспитываемся
2 παιδεύ-ῃ ты воспитываешься παιδεύ-ε-σθε вы воспитываетесь
  παιδεύ-ε-ται он воспитывается παιδεύ-ο-νται они воспитываются

 

1 Такие:

Лицо Singularis Pluralis
1 -µαι -µεθα
2 -σαι -σθε
  -ται -νται

2 Из -ε-σαι. Между гласными σ выпадает, а гласные сливаются.

 

 0                                                                                                                                                                                                                               1





Infinitivus praesentis passivi

Инфинитив настоящего времени пассивного залога образу- ется прибавлением окончания -σθαι с помощью соединитель- ного гласного -ε- к основе настоящего времени: παιδεύ-ε-σθαι воспитываться.

Синтаксис

1. Придаточные изъ я с н ител ь н ы е предложения вводятся союзами ὅτι, ὡς:

νοµίζουσιν (λέγουσιν), ὅτι (ὡς) δηµιουργός ἐστι τῶν ἀνθρώ- πων  считают (говорят), что он творец людей.

2. Оборот ac cusa ti v u s cu m i n f i ni t i v o (см. урок ) упот- ребляется также при глаголах со значением говорить, полагать (diCendi, putandi) и переводится на русский язык придаточным изъяснительным:

νοµίζουσιν (λέγουσιν) αὐτόν εἶναι δηµιουργὸν τῶν ἀνθρώ- πων  считают (говорят), что он творец людей.

 . При глаголах со значением требования, принуждения, как и в русском языке, употребляется ин фи н и т и в :


θρώποις λαµπρὰ δῶρα παρέχειν. Μέγιστον δὲ δῶρον ἦν τὸ πῦρ1.

Ἔλεγε γὰρ Προµηθεύς· Οὐ δίκαιόν ἐστι τὸν τῶν ἀνθρώπων βίον ἀεὶ εἶναι κακόν. Ὑµεῖς µὲν γάρ, ὦ ἄνθρωποι, ἀναγκάζεσθε ἐν σπηλαίοις βιοτεύειν· ἡµεῖς δέ, οἱ θεοί, βίῳ µακαρίῳ τερπόµε- θα. Ὑπὸ τῶν µὲν ἄλλων θεῶν οἱ ἄνθρωποι οὔπω φυλάττονται. Ἀλλ᾿ ἐγὼ προτρέποµαι τοὺς ἀνθρώπους ἔτι µᾶλλον φυλάττειν ἢ πρότερον.

Προµηθεὺς οὖν ἐχθαίρεται ὑπὸ τῶν θεῶν, καὶ Ζεὺς κελεύει αὐτὸν πρὸς τὸν Καύκασον δεσµεύεσθαι. Λέγει πρὸς αὐτόν· Σὺ νῦν κολάζῃ, ὅτι τὸν µέγιστον θεὸν ἀτιµάζεις. Χρὴ δὲ οὕτως ἀεὶ κολάζεσθαι τοὺς κακούς. Ἔπειτα Ζεὺς τὸν ἀετὸν πέµπει πρὸς τὸν ἐχθρόν. Ὑπὸ δὲ τοῦ ἀετοῦ τὸ ἧπαρ2 αὐτοῦ ἐσθίεται. Νύκτωρ δὲ πάλιν αὐξάνεται.

Πολλοῖς δὲ ἐνιαυτοῖς ὕστερον ὁ Ἡρακλῆς σῴζει τὸν τῶν ἀν- θρώπων φίλον καὶ φονεύει τὸν ἀετόν. Προµηθεὺς δὲ καὶ Ζεὺς συναλλάττονται.

 


Лексика


προτρέποµαι τοὺς ἀνθρώπους φυλάττειν меня принужда- ют охранять людей.

 . Дательный падеж при сравнительной степени прилагатель- ных и наречий, при оборотах со значением сравнения имеет значение ме ры (datiVus mensurae) и отвечает на вопрос насколько?:

πολλοῖς δὲ ἐνιαυτοῖς ὕστερον на много лет позже.

5. При глаголе в пассивном залоге действующее лицо выра- жается родительным падежом с предлогом ὑπό (genetiVus auCtOr is):

λέγεται ὑπὸ τῶν ἀοιδῶν  говорится певцами, певцы говорят

(лат. a pOētis, церковносл. отъ певцевъ).

 


Прометей

Ἀγαθὸς φίλος ἦν τοῖς ἀνθρώποις καὶ ὁ Προµηθεύς. Περὶ αὐ- τοῦ λέγεται ὑπὸ τῶν ἀοιδῶν, ὡς δηµιουργός ἐστι τῶν τε ἀνθρώ- πων καὶ ἄλλων ζῴων. Οἱ Ἀθηναῖοι νοµίζουσιν αὐτὸν τοῖς ἀν-


ὑπό + gen.  выражает действую-

щее лицо при пассивном за- логе (лат. a, ab; церковносл. от)

ὡς (ср. ὅτι)  что

ὁ δηµιουργός, οῦ  творец

τὸ ζῷον, ου животное (ср. зоология)

ὁ Ἀθηναῖος, οῦ  афинянин; афинский

νοµίζω  считать, полагать δίκαιος (ᾱ, ον)  справедливый

(ая, ое) праведный (ая, ое) εἶναι  инфинитив глагола быть

(лат. esse)

κακός (ή, όν)  плохой, злой ὑµεῖς  вы

ἀναγκάζω  принуждать

 

1 огонь

2 печень


τὸ σπήλαιον, ου  пещера

ἡµεῖς  мы

µακάριος (ᾰ, ον)  счастливый τέρπω  радовать

οὔπω, µήπω  еще не

τρέπω  поворачивать (ср. тропики)

προ-τρέπω  побуждать, скло- нять, поощрять

ἐχθαίρω  ненавидеть    ὁ Καύκασος, ου  Кавказ

δεσµεύω  связывать, сковывать κολάζω  наказывать

ἀ-τιµάζω  бесчестить, не почи- тать

ἔπειτα  затем, потом ὁ ἀετός, οῦ  орел


 

 2


πέµπω  посылать

ὁ ἐχθρός, οῦ (ср. ἐχθαίρω)  враг, враждебный

ἐσθίω  есть

νύκτωρ  ночью (лат. nOCtu)


αὐξάνω  увеличивать (лат. augeo)

ὕστερον  позднее φονεύω  убивать συναλλάττω примирять


γα καὶ ὑπὸ τῶν νῦν ἀνθρώπων θαυµάζεται. . Ὑπ᾿ ἐνίων πολ- λὰ µὲν λέγεται, ὀλίγα δὲ πράττεται. . Νοµίζοµεν τὸν τῶν ἀγαθῶν βίον τοῖς νόµοις φυλάττεσθαι. 5. Τοῖς νόµοις κελευό-

µεθα κακὰ ἔργα καὶ φεύγειν καὶ κωλύειν. 6. Πρέπει τοὺς νό-

µους µὴ ἀτιµάζεσθαι.


 








Из Нового Завета

Τυφλοὶ ἀναβλέπουσιν, χωλοὶ περιπατοῦσιν (περιπατέουσιν), λεπροὶ καθαρίζονται καὶ κωφοὶ ἀκούουσιν, νεκροὶ ἐγείρονται . (Лк.  , 22)

τυφλός (ή, όν)  слепой                  καθαρίζω  очищать

ἀναβλέπω  прозревать                 κωφός (ή, όν)  глухой

χωλός (ή, όν)  хромой                   ἀκούω  слышать

περιπατέω  ходить                                                 νεκρός (ά, όν)  мертвый λεπρός (ά, όν)  прокаженный ἐγείρω  вставать

 

Из богослужения

Σταυρὸς ὑψοῦται (ὑψόοται) σήµερον, καὶ κόσµος ἁγιάζεται

. (Экзапостиларий Воздвижения)

ὁ σταυρός, οῦ  крест                                                                ὁ κόσµος, ου мир ὑψόω  поднимать, воздвигать      ἁγιάζω освящать σήµερον сегодня

 

Упражнения

I. Переведите, обращая внимание на употребление форм и конструкций пассивного залога: ἀναφέρεσθαι - ὑµεῖς µᾶλλον θαυµάζεσθε ἢ ἡµεῖς - ἄγονται εἰς τὸ µέγαρον - βλάπτῃ ὑπὸ τοῦ ἐναντίου - τὸν οἶκον καθαίροµεν - οἱ ναοὶ καθαίρονται - ὑπὸ πολλῶν θαυµάζῃ - δῶρα ὑπὸ τοῦ φίλου λαµβάνεται - ἀναγκάζεσθε φεύγειν - µὴ ἀναγκάζετε αὐτὸν ἐκβαίνειν - ὁ θησαυρὸς αὐτοῦ αὐξάνεται - οὔπω κωλυόµεθα - χρὴ νῦν τοὺς ἐχθροὺς ἀτιµάζεσθαι καὶ κολάζεσθαι.

II.

   5
Переведите: 1. Προµηθεὺς ὑπὸ τῶν Ἀθηναίων θεραπεύεται· ὁ θεὸς λαµπροῖς δώροις τέρπεται. 2. Πολλὰ τῶν Ἀθηναίων ἔρ-

 

 



УР О К  6

Пассивный и медиальный залоги: prae- sens (indicativus, infinitivus, impertai- vus) и imperfectum.

Infinitivus при глаголах типа ἐθέλω. Da- tivus sociativus при µάχοµαι, διαλέ- γοµαι; accusativus при ἀµύνοµαι, φυλάττοµαι. Предлоги ἐπί, σύν.

 

Дата: 2019-07-24, просмотров: 595.