Материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления пользователям Интернета и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав.
© 2018 - 2024
E[дадори[о бояд ба таври дахлдор мутобиrи шарт[ои e[дадорb ва талаботи rонун, дигар санади [уrуrb иxро карда шаванд ва [ангоми набудани чунин шарт ва талабот мутобиrи анъана[ои муомилоти корb ё талаботи муrаррарии пешни[одгардида анxом дода шаванд.
Моддаи 331. Номумкин будани радди яктарафаи иxрои e[дадорb
Радди яктарафаи иxрои e[дадорb ва яктарафа таuйир додани шарт[ои он, ба uайр аз [олат[ои пешбининамудаи rонун ё шартнома иxозат дода намешавад. Радди яктарафаи иxрои e[дадорb, ки ба ба амал баровардани фаъолияти со[ибкории тараф[о алоrаманд аст, инчунин яктарафа таuйир додани шарт[ои чунин e[дадорb тан[о дар [олат[ои пешбининамудаи шартнома, агар дар rонун ё мо[ияти e[дадорb тартиби дигаре пешбинb нашуда бошад, иxозат дода мешавад.
Моддаи 332. Иxрои rисм ба rисми e[дадорb
Кредитор [аr дорад иxрои rисм ба rисми e[дадориро rабул накунад, ба шарте ки дар rонун, санади дигари [уrуrb, шарт[ои e[дадорb тартиби дигаре пешбинb нашуда бошад ва аз анъана[ои муомилоти корb ва ё аз мо[ияти e[дадорb барнаояд.
Моддаи 333. Иxрои e[дадорb ба шахси матлуб
Агар дар созишномаи тараф[о тартиби дигаре пешбинb нашуда бошад ё аз анъана[ои муомилоти корb ё мо[ияти e[дадорb барнаояд, rарздор [ангоми иxрои e[дадорb [аr дорад дар мавриди он, ки e[дадориро ма[з кредитор ё шахси ваколатдори e rабул мекунад, далел талаб намояд ва барои пешни[од накардани чунин талабот таваккали оrибати онро ба e[да дорад.
Моддаи 334. Иxрои e[дадорb аз xониби шахси сеюм
1. Агар аз rонун, дигар санади [уrуrb, шарти e[дадорb ё мо[ияти он аз xониби rарздор вазифаи шахсан иxро намудани e[дадорb барнаояд rарздор иxрои e[дадориро ба зиммаи шахси сеюм вогузошта метавонад. Дар ин [олат кредитор иxрои e[дадориро, ки ба xои rарздор шахси сеюм пешни[од кардааст, бояд rабул кунад.
2. Шахси сеюм, та[ти хатари аз даст додани [уrуrи худ ба молу мулки rарздор ([уrуrи иxора, гарав ва uайра) бо сабаби талаб намудани рeёниш аз xониби кредитор аз ин молу мулк метавонад аз [исоби худ бидуни иxозати rарздор талаби кредиторро rонеъ гардонад. Дар ин [олат мутобиrи модда[ои 411-416 [амин Кодекс [уrуrи кредитор оид ба e[дадорb ба шахси сеюм мегузарад.
Моддаи 335. Мe[лати иxрои e[дадорb
1. Агар e[дадорb рeзи иxро ё давраи мe[латеро, ки дар xараёни он e[дадорb бояд иxро шавад, пешбинb намуда бошад ё имкон меди[ад, ки муайян карда шавад, e[дадорb бояд дар [амон рeз ё дар [ар давраи [амон мe[лат иxро карда шавад.
2. Дар [олат[ое, ки e[дадорb мe[лати иxроро пешбинb накунад ва дар он шарти муайян кардани ин мe[лат uайриимкон бошад бояд дар мe[лати оrилонаи баъди ба миён омадани e[дадорb, иxро карда шавад.
E[дадорие, ки дар мe[лати муносиб иxро карда нашудааст, [амчунин e[дадорие, ки мe[лати иxрои он бо ла[заи пасталабb муайян шудааст, агар дар мe[лати дигар иxро кардани e[дадорb аз rонун, санади [уrуrии дигар, шарти e[дадорb, анъана[ои муомилоти корb ё мо[ияти e[дадорb барнаояд, rарздор вазифадор аст дар давоми [афт рeз иxрои e[дадориро талаб кардани кредитор иxро намояд.
Моддаи 336. Талаби иxрои мунтазам
E[дадорие, ки иxрояш дар мe[лати тулонb пешбинb шудааст, агар дар rонун[о ё шарт[ои e[дадорb тартиби дигаре пешбинb нашуда бошад ё аз анъана[ои муомилоти корb ё мо[ияти e[дадорb барнаояд, бояд ба таври мунтазам, бо назардошти давраи барои иxрои чунин e[дадорb мувофиr (рeз, да[а, мо[, семо[а ва uайра) иxро карда шаванд.
Моддаи 337. Иxрои e[дадорb пеш аз мe[лат
Агар дар rонун, санади дигари [уrуrb, ё шарт[ои e[дадорb тартиби дигаре пешбинb нашуда бошад ё аз мо[ияти он барнаояд, rарздор [аr дорад e[дадории худро то фаро расидани мe[лат иxро намояд. Вале иxрои пеш аз мe[лати e[дадорb, ки бо фаъолияти со[ибкории тараф[ои он алоrаманд мебошад, тан[о дар сурате иxозат дода мешавад, ки имконияти пеш аз мe[лат иxро намудани e[дадориро rонун, дигар санади [уrуrb ё шарти e[дадорb пешбинb намуда бошанд ё аз анъана[ои муомилоти корb ё мо[ияти e[дадорb бармеояд.
Моддаи 338. Иттилоот оид ба xараёни иxрои e[дадорb
Дар rонун[о ё шарт[ои e[дадорb вазифаи rарздор дар мавриди иxрои e[дадорb ба кредитор ё шахси муайяннамудаи e хабар додан мумкин аст, пешбинb карда шавад.
Моддаи 339. Xои иxрои e[дадорb
1. E[дадорb бояд дар xое, ки бо созишномаи тараф[о муайян карда шудааст ё аз анъанаи муомилоти корb ё мо[ияти e[дадорb бармеояд, иxро карда шавад.
2. Агар xои иxрои e[дадорb муайян нагардида бошад, он бояд ба тариrи зайл иxро карда шавад:
а) аз рeи e[дадории додани молу мулки uайриманrул - дар xои мавxудияти молу мулк;
б) аз рeи e[дадории додани мол ё дигар молу мулке, ки интиrоли онро пешбинb мекунад - дар xои супоридани молу мулк ба боркашони якум xи[ати расонидани он ба кредитор;
в) аз рeи дигар e[дадори[ои rарздор xи[ати додани мол ё дигар молу мулк - дар xои тайёр намудани он ё ниго[дошти молу мулк, ба шарте, ки ин ма[ал дар рeзи e[дадоршудан ба кредитор маълум бошад;
г) аз рeи e[дадории пулb - дар xои истиrомати кредитор ё агар кредитор шахси [уrуrb бошад, дар xои xойгиршавии он дар ла[заи ба миён омадани e[дадорb; агар кредитор то ла[заи иxрои e[дадорb xои истиrомат ё буду бошашро иваз карда, rарздорро аз ин ого[онида бошад, пас дар xои нави истиrомат ё буду боши кредитор ва аз [исоби кредитор баровардани [амаи хароxоти вобаста ба ивази xои иxро;
д) аз рeи e[дадори[ои дигар - дар xои зисти rарздор ва агар rарздор шахси [уrуrb бошад - дар xои буду боши он.
Моддаи 340. Иљрои ўњдадорињои пулї
1. Истифодаи асъори хориљї, инчунин њуљљати пардохт бо асъори хориљї њангоми анљом додани њисоббаробаркунї дар ќаламрави Љумњурии Тољикистон мутобиќи ўњдадорињо мувофиќи њолат, тартиб ва шартњои муайяннамудаи ќонун иљозат дода мешавад.
2. Ўњдадории пулї бояд бо пули миллї ифода ва пардохт карда шавад.
3. Дар њолати мављуд будани шубња оид ба мањалли иљрои ўњдадории пулї, ўњдадорї бояд дар мањалли љойгиршавии кредитор (мањалли зисти шахси воќеї ё мањалли љойгиршавии шахси њуќуќї) ба иљро расад.
4. Агар дар мањал ё мамлакате, ки маблаѓ пардохта мешавад, кредитор суратњисоби бонкї барои гузаронидани маблаѓ дошта бошад, ќарздор њаќ дорад дар мавриди эътироз надоштани кредитор ўњдадории пулии худро бо роњи ба ин суратњисоб гузаронидани маблаѓ иљро намояд.
5. Агар то фаро расидани мўњлати пардохт арзиши (ќурби) воњидии пул боло рафта ё паст шуда ё ин ки асъор таѓйир ёфта бошад, ќарздор аз рўи нархе (ќурбе) маблаѓро пардохт менамояд, ки ба мўњлати ба вуљуд омадани ўњдадорї мувофиќ бошад, агар дар Кодекси мазкур ё шартнома тартиби дигаре пешбинї нашуда бошад. Њангоми дигар шудани асъор муносибатњои мубодилавї бояд бо нархи (ќурби) дар рўзи таѓйирёбии асъор мављудбудаи воњидњои пулї анљом дода шаванд.
Моддаи 341. Зиёд кардани маблаuе, ки барои таъминоти ша[рванд пардохта мешавад
Маблаuе, ки аз рeи e[дадории пулb бевосита барои таъмини ша[рванд xи[ати xуброни зиёни ба [аёт ва саломатиаш расида пардохта мешавад, тибrи шартномаи таъминоти умрбод ва дигар [олат[о бо зиёд шудани маоши [адди аrалли муrаррарнамудаи rонун мутаносибан меафзояд.
Моддаи 342. Навбати пардохти талаб аз рeи e[дадории пулb
Маблаuи пардохтшуда, ки барои иxрои пурраи e[дадории пулb нокифоя мебошад, [ангоми мавxуд набудани созишномаи дигар, пеш аз [ама барои пeшонидани хароxоти кредитор оиди гирифтани иxро, сипас барои пeшонидани маблаuи асосии rарз, сипас - фоизи он равона карда мешавад.
Моддаи 343. Иxрои e[дадории алтернативb
Rарздоре, ки вазифадор аст ба кредитор ин ё он молу мулкро ди[ад, аз ду ё якчанд амал якеро анxом ди[ад, агар аз rонун, санади дигари [уrуrb ё шарти e[дадорb тартиби дигаре барнаояд, [уrуrи интихоб карданро дорад.
Моддаи 344. Иxрои e[дадорие, ки дар он якчанд кредитор ё якчанд rарздор иштирок доранд
Агар дар e[дадорb якчанд кредитор ё якчанд rарздор иштирок намоянд, пас [ар яке аз кредитор [аr дорад иxрои e[дадориро талаб намояд ва [ар кадоме аз rарздор вазифадор аст e[дадориро баробар ба са[ми дигарон ба андозае иxро кунад, ки аз rонун, дигар санади [уrуrb ё шарти e[дадорb тартиби дигаре барнаояд.
Моддаи 345. E[дадори[ои муштарак
1. Ўњдадории (љавобгарии) муштарак ё талаби муштарак [ангоме ба миён меояд, ки агар ўњдадории муштарак ё талаби муштарак дар созишнома ё дар rонун, аз xумла дар rисмати таrсимнопазирии предмети e[дадорb муrаррар шуда бошад.
2. Ўњдадории якчанд rарздор оид ба e[дадорие, ки ба фаъолияти со[ибкорb алоrаманд аст, [амчунин талаби якчанд кредиторон дар чунин e[дадорb, агар дар rонун, санади дигари меъёрb ё шарт[ои e[дадорb тартиби дигаре пешбинb нашуда бошад, e[дадории муштарак мебошад.
Моддаи 346. {уrуrи кредитор [ангоми e[дадории муштарак
1. {ангоми e[дадории муштараки rарздорон кредитор [аr дорад иxрои онро аз [амаи rарздорон дар якxоягb ё аз [ар кадоми он[о дар ало[идагb, аз xумла ба таври пурра ё оид ба як rисми rарз, талаб намояд.
2. Кредиторе, ки аз xониби яке аз rарздорони муштарак талаби худро пурра rонеъ накардааст, [аr дорад иxрои rисми rонеънашударо аз дигар rарздорони муштарак талаб намояд. Rарздорони муштарак то ла[заи пурра иxро намудани e[дадорb масъул боrb мемонанд.
Моддаи 347. Эътироз муrобили талаботи кредитор [ангоми e[дадории муштарак
Дар [олати e[дадории муштарак rарздор [уrуr надорад ба муrобили талаби кредитор, ки чунин муносибат байни дигар rарздорон бо кредитор асос ёфтааст ва rарздори мазкур дар он иштирок надорад, эътироз баён кунад.
Моддаи 348. Иxрои e[дадории муштарак аз xониби яке аз rарздорон
1. Аз xониби яке аз rарздорон пурра иxро намудани e[дадории муштарак rарздорони дигарро аз иxрои e[дадорb дар назди кредитор озод мекунад.
2. Агар аз муносибати байни rарздорони муштарак тартиби дигаре барнаояд:
а) rарздоре, ки e[дадории муштаракро иxро кардааст [аr дорад нисбат ба дигар rарздорон талаби пастдошт регрессb, бо [иссаи баробар, бо аз [исоб баровардани [иссаи худ, пешни[од намояд.
б) rисми напардохтаи яке аз rарздорони муштарак ба rарздоре, ки e[дадории муштаракро иxро кардааст, ба таври баробар ба зиммаи [амон rарздор ва rарздорони дигар гузошта мешавад.
3. Rоида[ои [амин модда мутаносибан [ангоми rатъи e[дадории муштарак бо ба[исобгирии даъвои мутаrобилаи яке аз rарздорон татбиr мегарданд.
Моддаи 349. Талаботи муштарак
1. {ангоми талаби муштарак [ар кадоме аз кредиторони муштарак [аr дорад ба rарздор дар [аxми пурра талаб пешни[од кунад.
То пешни[од гардидани талаб аз xониби яке аз кредиторони муштарак rарздор [аr дорад мутобиrи сало[диди худ e[дадории [ар кадоме аз он[оро иxро кунад.
2. Rарздор [аr надорад ба муrобили талаби яке аз кредиторони муштарак, ки ба чунин муносибати rарздор бо дигар кредиторони муштарак асос ёфтааст ва дар он кредитори мазкур иштирок надорад, эътироз намояд.
3. Аз xониби rарздор пурра иxро намудани e[дадории яке аз кредиторони муштарак eро аз иxрои e[дадории кредиторони боrимонда озод мекунад.
4. Кредитори муштарак, ки иxрои e[дадории rарздорро rабул кардааст, вазифадор аст rарзи ба дигар кредиторон тааллуrдоштаро, агар аз муносибати байни он[о тартиби дигаре барнаояд, ба андозаи баробар xуброн намояд.
Моддаи 350. Иxрои e[дадори[ои иловагb
Мутобиrи санади rонунb ё шарт[ои e[дадории байни кредитору rарздор пешбинb шуданаш мумкин аст, ки [ангоми аз тарафи rарздори асосb rонеъ нанамудани талаби кредитор оид ба иxрои e[дадорb, чунин талаби дар rисмати иxронашуда ба rарздори дигар (rарздори иловагb) арз карда мешавад.
Моддаи 351. Тасдиrи иxрои e[дадорb
1. Кредитор иxрои e[дадориро rабул намуда, вазифадор аст бо талаби rарздор ба e оид ба пурра ё rисман иxро шудани e[дадори забонхат ди[ад.
Агар rарздор ба кредитор барои тасдиrи e[дадорb [уxxати rарздориро дода бошад, пас кредитор иxрои e[дадориро rабул намуда, бояд [уxxатро ба rарздор баргардонад. {ангоми имконнопазирии баргардонидани он кредитор вазифадор аст дар маврид дар забонхати додааш ба он ишора кунад.
Забонхатро бо сабт дар [уxxати rарздорb, ки ба rарздор баргардонида мешавад, иваз намудан мумкин аст.
2. Дар ихтиёри rарздор rарор доштани [уxxати rарздорb rатъи e[дадориро, то ла[заи исбот нагардидани тартиби дигар, тасдиr мекунад.
3. {ангоми аз тарафи кредитор надодани забонхати иxрои e[дадории анxомдодашуда, баргардонидани [уxxат ё сабти имконнопазирии баргардонидани он дар забонхат rарздор [аr дорад иxроро ба таъхир гузорад. Дар ин [олат кредитор мe[латро гузаронида [исобида мешавад.
Моддаи 352. Иxрои e[дадорb бо усули ба депозит гузаронидани rарз
1. Rарздор [аr дорад пули rарз гирифтааш ё коuаз[ои rиматнокашро ба депозити нотариус ва дар [олат[ои муrаррарнамудаи суд ба депозити суд гузаронад, ба шарте ки rарздор бо сабаб[ои зайл e[дадориро иxро карда натавонад:
а) агар дар ма[алле, ки e[дадорb иxро мегардад, кредитор ё шахси ба rабули иxрои e[дадорb ваколатдоршудаи он [узур надошта бошад;
б) uайри rобили амал будани кредитор ва набудани намояндаи он;
в) баръало аён набудани он, ки кадом шахс оид ба e[дадорb кредитор мебошад, аз xумла вобаста ба ба[си байни кредитор ва дигар ашхос дар [амин маврид;
г) саркашb намудани кредитор аз rабули иxрои e[дадорb ё ба тарзи дигар гузаронидани мe[лат аз xониби он.
2. Ба депозити нотариус ё суд гузаронидани маблаu ё коuаз[ои rиматнок иxрои e[дадорb [исобида мешавад.
Нотариус ё суде, ки ба депозиташон маблаuи пулb ё коuаз[ои rиматнок гузаронида шудааст, дар ин ибора кредиторро ого[ менамоянд.
Моддаи 353. Иxрои мутаrобилаи e[дадорb
1. Иxрои мутаrобила аз xониби яке аз тараф[о иxро намудани e[дадорие ба [исоб меравад, ки мутобиrи шартнома шарти иxрои e[дадорb аз xониби тарафи дигар гузошта шудааст.
2. Дар [олати аз тарафи вазифадоршуда пешни[од нагардидани иxрои e[дадории шартшуда ё мавxуд будани e[дадорие, ки ошкоро аз иxро нашудани он дар мe[лати муайян гуво[b меди[ад, тарафи мутаrобила иxрои e[дадориро ба зимадошта [аr дорад иxрои e[дадории худро боздорад ё аз иxрои он даст кашад ва товони зиёнро талаб намояд.
Агар шарти иxрои e[дадории дар шартнома зикршуда дар [аxми пурра иxро нашуда бошад, тарафи мутаrобилаи иxрои e[дадорb ба зимма дошта [аr дорад иxрои e[дадориашро боздорад ё аз иxрои rисми он рад кунад, ки баробар ба [аxми иxрои пешни[однашудаи он аст.
3. Агар иxрои мутаrобилаи e[дадорb xой дошта бошад, сарфи назар аз пешни[од накардани шарти иxрои e[дадории дар шартнома зикргардида аз тарафи дигар, тарафи дигар вазифадор аст чунин иxрои e[дадориро пешни[од кунад.
4. Агар дар шартнома ё rонун тартиби дигаре муайян нашуда бошад, rоида[ои пешбининамудаи rисми 2 ва 3 [амин модда татбиr карда мешавад.
БОБИ 22
ТАЪМИНИ ИXРОИ E{ДАДОРB
МУRАРРАРОТИ УМУМB
Моддаи 354. Усул[ои таъмини иxрои e[дадорb
1. Иxрои e[дадорb ба воситаи ноустуворона, гарав, ниго[ доштани молу мулки rарздор, замонат, кафолати бонкb, байъона ва дигар усул[ои пешбининамудаи rонун ё шартнома таъмин карда шуданаш мумкин аст.
2. Беэътибории созишнома оид ба таъмини иxрои e[дадорb боиси беэътибор гардидани ин e[дадорb (e[дадории асосb) шуда наметавонад.
3. Агар дар rонун тартиби дигаре пешбинb нашуда бошад, беэътибори e[дадории асосb боиси беэътибор гардидани e[дадории таъминкунандаи он мегардад.
§ 2. НОУСТУВОРОНА
Моддаи 355. Маф[уми ноустуворона
1. Ноустуворона (xарима, пеня) маблаuе мебошад, ки тибrи rонун ё шартнома муайян гардидааст ва rарздор вазифадор аст [ангоми иxро накардан ё иxрои номатлуби e[дадорb, аз xумла дар [олати гузаронидани мe[лати иxро, онро ба кредитор пардозад. Тибrи талаби пардохти ноустуворона кредитор ба исботи зиёни ба e расонидашуда вазифадор намебошад.
2. Андозаи ноустуворона дар маблаѓи пули аниќ ё дар фоиз ба маблаѓи иљрокарданашуда ё ин ки
ба таври номатлуб иљрокардашуда муайян карда мешавад.
Моддаи 356. Шакли созишнома оид ба ноустуворона
Созишнома оиди ба ноустуворона сарфи назар аз шакли e[дадории асосb, бояд ба тарзи хаттb баста шавад.
Риоя накардани ин талаб боиси uайриrонунb шудани созишнома оид ба ноустуворона мегардад.
Дата: 2016-10-02, просмотров: 265.