1. {ангоми осеб расонидан ба ша[рванд ё дигар зарар ба саломатии e бояд музди ме[нат (даромад)-е, ки e дошт ё баръало гирифта метавонист, инчунин хароxоти вобаста ба осеб дидани саломатb (барои муолиxа, хeроки иловагb, истеъмоли доруворb, протезкунонb, ниго[убини шахси дигар, муолиxаи санитарию курортb, ба даст овардани восита[ои махсуси наrлиёт, омодагb ба омeхтани касби нав ва uайра), агар эътироф гардида бошад, ки xабрдида ба чунин навъи кeмак ва ниго[убин мe[тоx аст ва барои гирифтани кeмаки ройгон [уrуr надорад, xуброн карда мешавад.

2. {ангоми муайян кардани музди ме[нат (даромад)-и аздастрафта нафаrаи маъюбb, ки ба xабрдида вобаста ба осеб ё зарари дигари ба саломатии e расонидашуда таъин гардидааст, [амчунин дигар навъи нафаrа[о, кeмакпулињо ва навъи дигари пардохт, ки то расонидани осеб ба саломатb ва [ам баъди он аз [исоби xуброн таъин гардидаанд, ба [исоб гирифта намешавад. Ба [исоби xуброни зарар инчунин музди ме[нате, ки xабрдида баъди расонидани зарар ба саломатb мегирад, дохил карда намешавад.

3. Rонун ё шартнома метавонад мутобиrи [амин модда андоза ва [аxми бештари xуброни зарари ба xабрдида тааллуrдоштаро муайян кунад.

Моддаи 1102. Муайян кардани музди ме[нат (даромад), ки дар натиxаи ба саломатb расонидани зарар аз даст рафтааст

1. Андозаи музди ме[нат (даромад)-и дар натиxаи ба саломатb расонидани зарар аздастрафта бо фоиз нисбат ба музди миёнаи ме[нат (даромад) то бардоштани осеб ё зарари дигар ба саломатb ё то фарорасии гум кардани rобилияти ме[нат, дараxаи дахлдори гум кардани rобилияти кории касбb ва дар сурати мавxуд набудани он коршоямии умумb муайян карда мешавад.

2. Ба таркиби музди ме[нат (даромад)-и аздастрафта [ама гуна навъи пардохти музди ме[нат оид ба шартнома[ои ме[натb (rарордод) ва [уrуrи гражданb чb дар xои кори асосb ва чb дар якчанд xои кор, ки та[ти андозбандb rарор мегирад, дохил карда мешавад. Пардохт[ои дорои хусусияти якдафъаина (xубронпулb барои истифода набурдани рухсатb, кeмакпулb [ангоми рафтан аз кор ва uайра) ба таркиби музди ме[нат (даромад)-и аздастрафта ба [исоб гирифта намешавад. Дар давраи корношоямии муваrrатb ва рухсатии вобаста ба [омиладорb ва [амл кeмакпулии пардохтшуда ба инобат гирифта мешавад. Даромад аз фаъолияти со[ибкорb, инчунин [аrrи муаллифb ба таркиби музди ме[нати аздастрафта ба [исоб гирифта шуда, дар айни замон даромад аз фаъолияти со[ибкорb дар асоси маълумоти бозрасии андоз ба он дохил карда мешавад.

{ама навъ[ои музди ме[нат (даромад) ба андозаи маблаuе, ки то ситонидани андоз аз он [исоб карда шудааст, ба [исоб гирифта мешавад.

Музди миёнаи ме[нат (даромад) бо усули ба дувозда[ таrсим кардани [амаи маблаuи музди ме[нат (даромад)-и дувозда[ мо[и кор, ки то ба саломатb расонидани зарар гузаштааст, [исобу китоб карда мешавад. Дар сурате ки агар xабрдида дар ла[заи расонидани зарар ба саломатb камтар аз дувозда[ мо[ кор карда бошад, музди миёнаи ме[нат (даромад) бо усули таrсими маблаuи умумии музди ме[нат (даромад)-и мо[[ои воrеии кор, ки то расонидани зарар ба саломатb гузаштааст, ба маxмeи ин мо[[о [исобу китоб карда мешавад.

Дар [олат[ое ки агар xабрдида дар ла[заи расонидани зарар кор намекард, бо хо[иши e музди ме[нати то озодшавb аз кор ё андозаи оддии подошпулии корманди дорои тахассуси e дар [амин ма[ал, вале на камтар аз андозаи панxкаратаи маоши [адди аrали муrаррарнамудаи rонун ба [исоб гирифта мешавад.

3. Агар дар музди ме[нат (даромад)-и xабрдида то ба саломатии e расонидани осеб ё зарари дигар таuйироти устуворе рух дода бошад, ки вазъи амволии eро бе[буд мебахшад (вобаста ба вазифаи хизматb мо[она баланд шуда бошад, ба кори нисбатан сердаромад гузаронида шуда бошад, баъди хатми муассисаи маълумоти рeзона ба кор rабул гардида бошад), инчунин дар дигар [олат[ое, ки устувории таuйирот исбот карда мешавад, [ангоми муайян намудани музди миёнаи ме[нат тан[о музди ме[нат (даромад)-е, ки e гирифтааст, ба [исоб гирифта мешавад.

Моддаи 1103. Xуброни зарар [ангоми расонидани осеб ба саломатии шахси ба балоuат нарасида

1. Дар сурати расонидани осеб ё ба таври дигар рассонидани зарар ба саломатии ноболиu, ки ба синни чорда[солагb нарасидааст ва музди ме[нат надорад, ашхоси барои расонидани зарар гуна[кор вазифадоранд хароxоти вобаста ба зарар дидани саломатиро xуброн намоянд.

2. {ангоми ба синни чорда[солагb расидани xабрдида, инчунин [ангоми расонидани зарар ба ноболиuи аз чорда[ то [ажда[сола, ки музди ме[нат (даромад) надорад, ашхоси барои расонидани зарар масъул вазифадоранд ба xабрдида ба uайр аз хароxоти вобаста ба зарари ба саломатb расонидашуда, инчунин зарари вобаста ба гум кардани rобилияти ме[нат ё кам гардидани онро, бо назардошти андозаи панxкаратаи маоши [адди аrали муrаррарнамудаи rонун xуброн намоянд.

Агар то ла[заи расонидани зарар ба саломатb xабрдида дорои музди ме[нат бошад, дар ин сурат зарар бо назардошти андозаи ин маблаu, вале на камтар аз андозаи панxкаратаи маоши [адди аrали муrаррарнамудаи rонун xуброн карда мешавад.

Баъди оuози фаъолияти ме[натb xабрдида [уrуr дорад, бо назардошти маоши гирифтааш, вале на камтар аз мукофотпулие, ки тибrи мансаби ишuолнамудааш муrаррар гардидааст ё музди ме[нати корманди дорои [амин дараxаи тахассуси xои кораш афзоиши xуброни зарарро талаб намояд.

Моддаи 1104. Xуброни зарар ба ашхосе, ки вобаста ба марги ша[рванд расонида шудааст

1. Дар [олати марги ша[рванд ашхоси uайри rобили ме[нати та[ти таъмини шахси фавтида rарордошта ё то рeзи марги e ба гирифтани таъминоти e [уrуrдошта, фарзанди фавтида, ки пас аз марги e ба дунё омадааст, инчунин яке аз волидайн, [амсар ё дигар аъзои оила, сарфи назар аз rобилияти ме[натb, ки кор намекунад ва фарзандон, наберагон, бародарон ва хо[арони шахси фавтидаро, ки ба синни чорда[солагb нарасидаанд ё [арчанд ба синну соли зикршуда расида бошанд [ам ва тибrи хулосаи маrомоти тиббb вобаста ба саломатb мe[тоxи ниго[убини дигаронанд, ниго[убин менамояд, ба xуброни зарар [уrуr доранд.

2. {уrуrи xуброни зарарро инчунин ашхосе, ки та[ти таъминоти ша[рванди фавтида буда, дар тeли панx соли баъди фавти e uайри rобили ме[нат гардидаанд, доро мебошанд.

Яке аз волидайн, [амсар ё аъзои дигари оила, ки кор намекунад ва фарзандон, наберагон, бародару хо[арони шахси фавтидаро, ки дар rисми 1 [амин модда зикр гардидаанд, нига[бонb менамояд ва дар давраи ниго[убин uайри rобили ме[нат гардидааст, баъди адои ниго[убини ин ашхос [уrуrи xуброни зарарро ниго[ медорад.

3. Зарар чунин xуброн мегардад: ба ноболиuон то расидан ба синни [ажда[солагb, ба хонандагони [ажда[сола ва болотар аз он - то хатми та[сил дар муассиса[ои таълимии рeзона, вале на бештар аз синни то бисту сесолагb; ба занони аз синни панxо[у панx боло ва мардони аз синни шастсола боло умрбод; ба маъюбон - ба мe[лати маъюбb; ба яке аз волидайн, [амсар ё дигар аъзои оила, ки ба ниго[убини фарзандон, наберагон, хо[ару бародарони та[ти таъмини шахси фавтида rарордошта машuул аст, то ба синни чорда[солагb расидани он[о ё таuйир ёфтани вазъи саломатb.

Моддаи 1105. Андозаи xуброни зарари дар натиxаи фавти ша[рванд расонидашуда

1. Ба ашхосе, ки вобаста ба марги ша[рванд ба xуброни зарар [уrуr доранд, зарар ба андозаи [амон rисми музди ме[нат (даромад)-и фавтида xуброн карда мешавад, ки мувофиrи rоида[ои моддаи 1102 [амин Кодекс ба [исоб гирифта шудааст ва он[о онро [ангоми дар [аёт будани e барои таъминоти худ мегирифтанд ё [уrуrи гирифтани онро доштанд. {ангоми ба ин ашхос муайян намудани xуброни зарар ба таркиби даромади шахси фавтида [амзамон бо музди ме[нат, инчунин нафаrаи [ангоми дар rайди [аёт мегирифтааш, таъминоти умрбодb ва дигар чунин пардохт[о дохил карда мешаванд.

2. {ангоми муайян кардани андозаи xуброни зарар нафаrае, ки ба ашхос вобаста ба марги саробон муrаррар шудааст, инчунин навъи дигари нафаrа[ои то фавти саробон ё пас аз фавти e таъингардида, инчунин музди ме[нат, ротиба (стипендия) ба маблаuи xуброн ба [исоб гирифта намешавад.

3. Маблаuи xуброни вобаста ба марги саробон, ки ба [ар як шахси барои xуброни зарар [уrуrдошта ба [исоб гирифта шудааст, ба истиснои [олат[ои зайл аз нав [исобу китоб карда намешавад: баъди фавти саробон таваллуд шудани тифл; таъин (rатъ)-и пардохти xубронпулb бо ашхосе, ки ба ниго[убини фарзандон, наберагон, бародарон ва хо[арони саробони фавтида машuуланд.

Тибrи rонун ё шартнома [аxм ва андозаи xубронпулb зиёд карда шуданаш мумкин аст.