1. Молгузор вазифадор аст ашёи барои нига[дошт супурдаашро бо гузашти мe[лати нига[дошти дар шартнома пешбинишуда пас гирад.
2. {ангоми аз гирифтани ашё саркашb намудани молгузор, агар дар шартнома тартиби дигаре пешбинb нагардида бошад, нига[бон [уrуr дорад мустаrилона ашёро фурeшад ва дар [олате ки агар арзиши он аз музди ме[нати [адди аrали пешбининамудаи rонун 50 маротиба баландтар бошад, тибrи тартиби пешбининамудаи моддаи 480 [амин Кодекс амал кунад.
Маблаuи аз фурeши ашё бадастомада бо кам кардани маблаuи ба нига[бон тааллуrдошта ба молгузор интиrол дода мешавад.
Моддаи 986. Хароxот[ои фавrулодда барои нига[дошт
1. Хароxот барои нига[дошти ашёе, ки аз чунин навъи хароxоти одат баландтаранд ва тараф[о [ангоми бастани шартномаи нига[дошт онро пешбинb карда наметавонистанд (хароxоти фавrулодда), агар молгузор ба ин хароxот розb шуда бошад ё онро минбаъд маъrул дониста бошад, инчунин дар дигар [олат[ои пешбининамудаи rонун, санад[ои дигари меъёрb ё шартнома ба нига[бон xуброн карда мешавад.
2. Дар сурати зарурати анxом додани масрафи фавrулодда нига[бон вазифадор аст аз дорандаи [уrуr розигии eро пурсон шавад. Агар дорандаи [уrуr норозигии худро дар мe[лати зикрнамудаи нига[бон ё дар xараёни мe[лати барои додани xавоб муносиб из[ор накарда бошад, чунин [исобида мешавад, ки e ба хароxоти фавrулодда розb мебошад.
Дар сурате ки агар нига[бон бидуни rаблан гирифтани розигии дорандаи [уrуr хароxоти фавrулодда карда бошад, [арчанд вобаста ба [олат[о чунин амал имконпазир буд ва молгузор оrибат он[оро напазируфтааст, нига[бон [уrуr дорад xуброни хароpxоти фавrулоддаро тан[о дар доираи зараре, ки дар сурати анxом надодани чунин хароxот метавонист ба ашё расонида шавад, талаб намояд.
3. Агар дар шартномаи нига[дошт тартиби дигаре пешбинb нагардида бошад, хароxоти фавrулодда бар замми подошпулb барои нига[дошт xуброн карда мешавад.
Моддаи 987. E[дадории нига[бон барои баргардонидани ашё
1. Нига[бон e[дадор аст ба молгузор ё шахси ба сифати молгиранда зикрнамудаи он [амон молеро, ки барои нига[дошт супурда шудааст, агар дар шартномаи нига[дошт бидуни зикри мушаххасот (моддаи 977) пешбинb нагардида бошад, баргардонад.
2. Ашё бояд аз xониби нига[бон дар [амон [олате, ки он барои нига[дошт rабул карда шуда буд, бо дарназардошти фарсудашавии табиb ва кам шудани вазни табиb ё дигар таuйирот[ои вобаста ба хосияти он ба молгузор супурда шавад.
3. {амзамон бо баргардонидани ашё нига[бон e[дадор аст самара ва даромадеро, ки дар давраи нига[дошт гирифтааст, агар дар шартномаи нига[дошт тартиби дигаре пешбинb нагардида бошад, баргардонад.
Моддаи 988. Масъулияти нига[бон барои гум кардан, камомад ё зарар дидани ашё
1. Нига[бон барои гум кардан, камомад ё зарар дидани ашёи барои нига[дошт rабулкарда тибrи асос[ои пешбининамудаи боби 24 [амин Кодекс xавобгар мебошад.
2. Нига[боне, ки нига[дошти ашёро ба сифати фаъолияти со[ибкорb ё шакли дигари фаъолияти касбb анxом меди[ад (нига[бони касбb) барои гум кардан, камомад ё зарар дидани ашё xавобгар аст, агар исбот карда натавонад, ки гум шудан, камомад ва ё зарар дидани ашё бо сабаб[ои зайл рух додааст:
1) дар натиxаи rувваи рафънопазир;
2) вобаста бо хосият[ои ни[онии ашё, ки нига[бон [ангоми барои нига[бонb raбул кардани он намедонист ва дониста [ам наметавонист;
3) дар натиxаи rасд ё беэ[тиётии даuалонаи молгузор.
3. Агар ашёи нига[дошташаванда бо гузашти мe[лати дар шартнома пешбинигардида ё мe[лате, ки дар xараёни он молгузор бо талаби нига[бон вазифадор буд ашёро гирад ( rисми 3 моддаи 987) пас гирифта нашавад, дар ин сурат нига[бон минбаъд тан[о дар сурати дарrасдона ва ё аз беэ[тиётии даuалона гум шудан, камомад ё зарар дидани ин ашё xавобгар аст.
Моддаи 989. Андозаи масъулияти нига[бон
1. Зарари ба молгузор вобаста ба гум шудан, камомад ё зарари ба ашё расонидашуда, агар дар rонун ё шартнома тартиби дигаре пешбинb нагардида бошад, аз xониби нига[бон тибrи моддаи 423 [амин Кодекс xуброн карда мешавад.
2. {ангоми ройгон ниго[ доштани мол зарари ба молгузор дар натиxаи гум кардан, камомад ё зарари ба ашё расонидашуда чунин xуброн карда мешавад:
1) барои гум кардан ё камомади ашё - ба андозаи арзиши ашёи гумшуда ё камомад;
2) барои зарар дидани мол - ба андозаи маблаuе, ки арзиши ашё паст гардидааст.
3. Агар дар натиxаи зараре, ки барои он нига[бон xавобгар аст, сифати мол чунон таuйир ёфта бошад, ки тибrи таъиноти ибтидоb истифода бурдани он uайриимкон аст, молгузор [уrуr дорад аз он даст кашад ва аз нига[бон арзиши ин ашёро талаб кунад ва агар ин дар rонун ё шартнома пешбинb гардида бошад, инчунин xуброни дигар зарари расонидашударо низ талаб намояд.
Моддаи 990. Xуброни зараре, ки ба нига[бон расонида шудааст
Молгузор вазифадор аст ба нига[бон зарари вобаста ба хосияти ашё барои нига[дошт супурдашуда расонидаро, агар нига[бон [ангоми rабули ашё ин хосият[оро намедонист ва донистан [ам наметавонист, xуброн намояд.
Моддаи 991. Rатъи e[дадории нига[дошт тибrи талаби молгузор
Нига[бон, [арчанд дар шартнома мe[лати дигари баргардонидани ашё муайян гардида бошад [ам, вазифадор аст тибrи талаби молгузор фавран ашёи барои нига[дошт супурдаашро баргардонад.
Аммо дар чунин [олат молгузор вазифадор аст ба нига[бон зарари дар натиxаи пеш аз мe[лат rатъ кардани шартнома расонидашударо, агар дар шартнома тартиби дигаре пешбинb нагардида бошад, xуброн намояд.
Моддаи 992. Татбиrи муrаррароти умумии нига[дошт вобаста ба навъ[ои ало[идаи он
Муrаррароти умумии нига[дошт (модда[ои 972-991), агар тибrи rоида[ои оид ба навъ[ои ало[идаи нига[дошт муайяннамудаи модда[ои 994 - 1112 [амин Кодекс, дигар rонун[о ё санад[ои меъёрb тартиби дигаре пешбинb нагардида бошад, нисбат ба навъ[ои ало[идаи он низ татбиr мегардад.
Моддаи 993. Нига[дошт бо [укми rонун
Rоида[ои [амин боб инчунин нисбат ба e[дадори[ое, ки вобаста ба [укми rонун ба миён меоянд, агар дар rонун[о rоида[ои дигаре муrаррар нагардида бошанд, татбиr мешаванд.
2. Намуд[ои ало[идаи нига[дошт
Моддаи 994. Нига[дошт дар гаравхона (ломбард)
1. Барои нига[дошт дар гаравхона (ломбард) аз ша[рвандон ашёи манrули барои таъиноти истифодаи шахсb rабул карда шуда мумкин аст.
2. Шартномаи нига[дошти ашё дар гаравхона (ломбард) бо додани квитансияи номии нига[дошт аз xониби гаравхона (ломбард) ба расмият дароварда мешавад.
3. Ашёи барои нига[дошт ба гаравхона (ломбард) супурдашаванда бояд тибrи созишномаи тараф[о мувофиrи нархи чунин навъ ва сифати ашё, ки маъмулан дар савдо дар ла[заи супурдан ва rабули он дар ма[алли нига[дошт муrаррар шудааст, нархгузорb карда шавад.
4. Гаравхона (ломбард) вазифадор аст ба манфиати молгузор ашёи барои нига[дошт rабулкардаашро ба маблаuи умумии арзиши он, ки мувофиrи rисми 3 [амин модда анxом дода шудааст, суuурта кунад.
Моддаи 995. Ашёи аз гаравхона (ломбард) талаб карда нашуда
1. {ангоми аз гирифтани ашё саркашb намудани молгузор гаравхона (ломбард) вазифадор аст онро дар xараёни се мо[ ниго[ дорад. Бо гузашти ин мe[лат ашёи гирифтанашуда аз xониби гаравхона (ломбард) тибrи тартиби муrаррарнамудаи rисми 2 моддаи 999 [амин Кодекс фурeхта шуданаш мумкин аст.
2. Аз маблаuи аз фурeши ашё бадастомада маблаuи нига[дошт ва дигар пардохт[ои марбут ба гаравхона (ломбард) пeшонида мешавад. Маблаuи боrимондаро гаравхона (ломбард) ба со[иби квитансияи нига[дошт, [ангоми пешни[оди он бармегардонад.
Моддаи 996. Нига[дошти сарват[о дар бонк
1. Бонк метавонад барои нига[дошт коuаз[ои rиматнок, металл[о ва санг[ои rиматба[о, ашёи rиматнок ва дигар сарват[о, инчунин [уxxат[оро rабул кунад.
2. Шартномаи нига[дошти сарват дар бонк бо додани [уxxати номии нига[дошт ба молгузор, ки пешни[оди он барои аз xониби бонк баргардонидани сарват[ои молгузор асос мебошад, ба расмият дароварда мешавад.
3. Дар [олат[ои пешбининамудаи шартномаи нига[дошт (депозит)-и коuаз[ои rиматнок, бонк ба uайр аз таъмини [ифз инчунин фаъолияти дорои а[амияти [уrуrиро нисбат ба ин коuаз (намояндагb ва uайра)-[о иxро мекунад.
4. Сарват[ои дар бонк нига[дошташуда аз xониби бонк ба молгузор ё намояндаи он [ангоми пешни[оди [уxxати нига[дошт дода шуданаш мумкин аст.
5. Шартномаи нига[дошти сарват бо истифодаи сейфи инфиродии бонк (як хоначаи сейф, бинои ало[идаи нига[дошт) метавонад бо усули аз xониби бонк rабул кардани сарват барои нига[дошт ва ба молгузор додани калиди сейф, карточкаи инфиродисозанда (индентификатсия)-и молгузор, дигар нишона ё [уxxате, ки [уrуrи манзуркунандаро барои сейфро кушодан ва аз он гирифтани сарват тасдиr менамояд, баста шавад.
Агар дар шартнома тартиби дигаре пешбинb нагардида бошад, молгузор [уrуr дорад дар [ар ла[за сарватро аз сейф гирад, онро пас гузорад, бо [уxxат[ои [ифзшаванда кор кунад. Дар айни замон бонк [уrуr дорад аз xониби молгузор гирифтан ва баргардонидани сарватро ба [исоб гирад.
{ангоми аз xониби молгузор аз сейф гирифтани як rисми сарват, аз xумла муваrrатан гирифтани он, бонк барои э[тиёти rисми боrимондаи сарват xавобгар аст.
Шарт[ои муrаррарнамудаи [амин модда оиди нига[дошти сарват дар сейфи бонк ба [олат[ое, ки бонк сейфи худро ба дигар шахс тибrи шарти кирояи амвол ба истифода додааст, татбиr намегардад.
Моддаи 997. Дар баuоxхонаи нига[дошти ташкилот[ои наrлиётb ниго[ доштани ашё
1. Баuxхонаи нига[дошти та[ти тобеияти ташкилот[ои наrлиётb e[дадоранд ашёи мусофирон ва дигар ша[рвандонро, сарфи назар аз доштани [уxxати сафар, барои нига[дошт rабул кунанд. Шартнома[ои нига[дошт дар баuоxхона[ои нига[дошти ташкилот[ои наrлиётb оммавb (моддаи 458) эътироф карда мешаванд.
2. Барои тасдиrи rабули ашё xи[ати нига[дошт дар баuоxхона[ои нига[дошт (ба xузъ автоматикунонидашуда) ба молгузор квитансия ё жетони раrамдор дода мешавад.
3. Маблаuи зарари дар натиxаи гум кардан, камомад ё зарар дидани ашёи ба баuоxхонаи нига[дошт супурдаи молгузор расонидашуда, агар [ангоми супурдани ашё барои нига[дошт нархгузории он сурат гирифта бошад ё тараф[о оид ба арзиши пардохти xуброни зарар ба мувофиrа расида бошанд, ба молгузор дар xараёни як шабонарeз xуброн карда мешавад.
4. Ашё xи[ати нига[дошт дар баuоxхонаи нига[дошт ба мe[лати дар доираи rоида[ои махсус ё созишномаи тараф[о муrарраргардида супурда шуданаш мумкин аст. Ашёи дар мe[лати муrарраргардида пас гирифта нашударо баuоxхонаи нига[дошт вазифадор аст дар тeли се мо[ ниго[ дорад. Бо гузашти ин мe[лат ашёи гирифтанашуда фурeхта шуда, маблаuи аз фурeш бадастомада тибrи моддаи 995 [амин Кодекс таrсим карда шуданаш мумкин аст.
5. Дар сурати гум кардани квитансия ё жетон ашёи барои нига[дошт ба баuоxхонаи нига[дошт супурдашуда ба молгузор дар сурати исботи ба e тааллуr доштани ашё баргардонида мешавад.
Моддаи 998. Нига[дошт дар либосхона (гардероб)-и ташкилот
1. Нига[дошт дар либосхона (гардероб)-и ташкилот[о, агар [ангоми барои нига[дошт супурдани ашё пардохти подошпулb rайду шарт нагардида бошад, ройгон тахмин карда мешавад.
2. Барои тасдиrи ба либосхона (гардероб) xи[ати ниго[дошт rабул кардани мол ба молгузор жетони раrамдор ё дигар нишонае, ки барои нига[дошт rабул кардани молро тасдиr мекунад, супурда мешавад.
3. Ашёи ба либосхона (гардероб) супурдашуда бо манзуркунандаи жетон дода мешавад. Дар айни замон нига[бон вазифадор намебошад ваколати манзуркунандаи жетонро тафтиш кунад. Вале, агар нига[бон шуб[а дошта бошад, ки жетон ба манзуркунанда тааллуr надорад, метавонад баргардонидани ашёро ба манзуркунанда ба таъхир гузорад.
4. Нига[бон [уrуr дорад инчунин дар сурати гум кардани жетон низ, агар далели ба гардероб супурдани ашё ё ба молгузор марбут будани он нига[бонро ба шуб[а наоварад ё онро молгузор исбот карда бошад, ашёро ба молгузор баргардонад.
Моддаи 999. Нига[дошт дар ме[монхона
1. Ме[монхона [амчун нига[бон, бидуни созишномаи махсус низ барои гум кардан ё зарар расонидан ба ашё, ба истиснои пул, дигар арзиш[ои асъорb ва коuаз[ои rиматноке, ки шахси дар он истиrоматдошта ба ме[монхона овардааст, ба uайр аз [олат[ое, ки гум шудан ё зарар дидани ашё дар натиxаи rувваи рафънопазир, хосияти худи ашё ё бо гуно[и худи сокини ме[монхона, ашхоси [амро[икунанда ё ме[монони e рух додааст, xавобгар мебошад.
Ашёи ба ме[монхона овардашуда он ашёе ба [исоб меравад, ки он[о ба кормандони ме[монхона бовар карда шудаанд ё ашёе, ки дар xои барои он[о (утоrи ме[монхона ва uайра) таъингардида ниго[ дошта мешаванд.
2. Ме[монхона барои гум шудани пул, дигар арзиш[ои асъорb ва коuаз[ои rиматнок тан[о ба шарте xавобгар мебошад, ки агар он[оро барои нига[дошт rабул карда бошад.
3. Шахсе, ки дар ме[монхона иrомат дорад, [ангоми ошкор намудани гум шудани ашё ё зарар дидани он вазифадор аст фавран ба ме[монхона хабар ди[ад. Дар акси [ол ме[монхона аз масъулият озод мебошад.
4. Ме[монхона аз масъулияти му[офизаи ашёи ашхоси дар он истиrоматкунанда озод карда намешавад, [арчанд эълон карда бошад, ки ба зиммаи худ чунин e[дадориро rабул намекунад.
5. Rоида[ои [амин модда инчунин нисбат ба нига[дошти ашё дар ме[монхона[ои сайё[он (мотел[о), хона[ои истиrматb, шифохона (санатория)-[о, хобго[[ои умумb, [аммом ва дигар ташкилот[ои шабе[, инчунин нига[дошт дар ташкилот[ое, ки барои нига[дошти сару либоси болоb, куло[ ва ашёи дигари ша[рвандони ба ташкилот ташрифоваранда xой[ои махсус пешбинb кардаанд, татбиr мегардад.
Моддаи 1000. Нига[дошти ашёи ба[снок (секвестр)
1. Тибrи шартномаи секвестр ду ё якчанд шахсе, ки дар байни он[о ба[с дар мавриди [уrуr ба ашё ба миён омадааст, ашёи мавриди ба[сро ба шахси сеюм месупоранд ва он e[дадор мешавад баъди [алли ба[с ашёро ба шахсе супорад, ки тибrи rарори суд ё тибrи созишномаи тараф[ои ба[с (секвестри шартномавb) ба вай дода шудааст.
2. Ашёи мавриди ба[с барои нига[дошт бо rарори суд (секвестри судb) низ тибrи тартиби секвестр супурда шуданаш мумкин аст. Тибrи секвестри судb [ам шахсе, ки eро суд таъин кардааст, [ам шахсе, ки бо мувофиrаи тараф[о муайян гардидааст, нига[бон буда метавонад. Дар [ар ду [олат, агар аз rонун тартиби дигаре барнаояд, гирифтани розигии нига[бон талаб карда мешавад.
3. Барои нига[дошти тибrи тартиби секвестр [ам амволи манrул ва [ам uaйриманrул супурда шуданаш мумкин аст.
4. Нига[боне, ки ашёро тибrи тартиби секвестр анxом меди[ад, агар дар шартнома ё rарори суди муrаррарнамудаи секвестр тартиби дигаре пешбинb нагардида бошад, аз [исоби тараф[ои ба[с ба подошпулb [уrуr дорад.
3. Нига[дошт дар анбори мол
Моддаи 1001. Анбори мол
Анбори мол ташкилоте эътироф мегардад, ки нига[дошти мол ва хизматрасонии вобаста ба онро ба сифати фаъолияти со[ибкорb анxом меди[ад.
Моддаи 1002. Шартномаи нига[дошт дар анбор
1. Тибrи шартномаи нига[дошт дар анбор анбори мол (нига[бон) e[дадор мешавад бо пардохти подош молеро, ки молики мол (молгузор) барои нига[дорb супурдааст, нига[бонb кунад ва беосеб баргардонад.
2. Шакли хаттии шартнома [ангоме риояшуда ба шумор меравад, ки агар бастани он ва rабули мол ба анбор бо [уxxати анбор (моддаи 1007) тасдиr гардида бошад.
Моддаи 1003. Нига[дошти мол бо [уrуrи ихтиёрдории он
Агар тибrи rонун[о ё шартнома чунин пешбинb шуда бошад, ки анбори мол метавонад моли барои нига[дошт супурдашударо ихтиёрдорb кунад, дар ин сурат нисбат ба тараф[о муrаррарот барои rарз истифода гардида, вале ваrт ва ма[алли баргардонидани мол тибrи муrаррарот оид ба нига[дошт муайян карда мешавад.
Моддаи 1004. E[дадории анбори мол
1. Анбори мол вазифадор аст шарт (низом)-и нига[дошти дар намуна (стандарт)-[о, шарт[ои техникb, дастур[ои технологb, дастур[ои нига[дошт, rоида[ои нига[дошти навъ[ои ало[идаи мол, дигар [уxxат[ои меъёрии махсуси барои анбор зарурии муrаррар-гардидаро риоя кунад.
2. Анбори мол бояд [ангоми барои ниго[дошт rабул кардани мол аз [исоби худ азназаргузаронии онро анxом дињад.
3. Анбори мол, агар нига[дошт бидуни зикри мушаххасот анxом дода шавад, вазифадор аст ба молики мол имконият ди[ад, ки азназаргузаронии мол ё намуна[ои он[оро анxом ди[ад, онро санxад ва барои таъмини беосеб ниго[ доштани он тадбир[о андешад.
4. Дар сурате ки агар барои таъмини му[офизаи мол фавран таuйир додани шароити нига[дошт зарур бошад, анбори мол [уryr дорад мустаrилона тадбир[ои фавриро андешад. Он бояд молики молро оид ба тадбир[ои андешидашуда ого[ созад.
5. {ангоми ошкор сохтани зарари ба мол расонидашуда анбор бояд фавран акт тартиб дода, худи [амон рeз молики онро тибrи суроuаи дар анбори мол зикрнамудааш ого[ созад. Бо гирифтани хабар молгузор e[дадор аст молро аз назар гузаронад ва бо нига[бон шарт[ои минбаъдаи шартномаро мувофиrат кунад.
Дата: 2016-10-02, просмотров: 220.