| Тақырыбы: | Есептер шығару | ||||||
| Күні,айы:7.03.18 | Мұғалімнің аты-жөні: Кудратуллаев М | ||||||
Сыныбы: 7
Сабаққа қатысқан оқушылар саны:
Сабаққа қатыспаған оқушылар саны:
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты
7.1.2.8
Перпендикуляр, көлбеу және көлбеудің проекциясы ұғымдарын меңгеру;
7.1.2.9
нүктеден түзуге түсірілген перпендикулярдың біреу ғана болуы туралы теореманы дәлелдеу және қолдану;
7.1.2.10
перпендикуляр түзулердің қасиеттерін білу және қолдану;
Сабақ мақсаты
Барлық оқушылар:
Оқушылар жазықтық пен түзудің перпендикулярлығына арналған негізгі есептерді шығару қабілеттерін дамытады;
Оқушылардың басым бөлігі:
Тақырыптың мазмұнын түсіну, оны өмірмен байланыстыруға , ой қорытындысын жазуға үйренеді
Кейбір оқушылар:
Сызбаларын сала білуге, теоремаларды есептер шығару барысында қолдана білуге дағдыланады
Сабақтың барысы
Жоспарланған жұмыс
(МК)
перпендикуляр дегеніміз не?
— көлбеудің анықтамасын сипаттаңдар
— көлбеудің проекциясы дегеніміз не?
— 3 перпендикуляр туралы теореманы сипаттау
— қандай жазықтықтар перпендикуляр жазықтықтар деп аталады?
мұғалім сөзі: Бүгінгі сабақ дәстүрлі емес. Информатикада өткен сабақтарды және алған білімдеріңді бүгінгі сабақта қолданамыз. Қазір үш оқушыға бөлек тапсырмалар беріледі, олар оны компьютерде орындайды. Ал қалғандар математикалық диктант жазады ( иә немесе жоқ деп жауап бересіңдер).
1. АВ┴α, CD┴α, B? α, D?α, AB=AC. АС түзуі мен α жазықтығы параллель ма? ( иә)
2. екі түзу 90° бұрышты құрайды. Олар перпендикулярды ма? (иә)
3. а мен m түзулері бір біріне перпендикуляр, ал b a- ға параллель. M және b перпендикуляр ма? ( иә)
4. мына суретте АВ кесіндісі не деп аталады? (перпендикуляр)
5. АС кесіндісі не ? ( көлбеу)
6. перпендикулярдың табаны қай нүкте? (В нүктесі)
7. жазықтық пен А нүктесінің ара қашықтығын тап. ( АВ кесіндісі)
8. мына тұжырым дұрыс па: — кез келген түзу жазықтыққа перпендикуляр болса , ол оны қиып өтеді? ( иә)
(МК,Ұ) а)
Жаңа тақырыпты талдау және өзойларын ортаға салу үшін Венн диаграммасын пайдалану, ол үшін дайын материалдар тарату
Перпендикуляр және көлбеу
Анықтама. АН кесіндісі – А нүктесінен α жазықтығына жүргізілген перпендикуляр деп, ал Н нүктесі перпендикулярдың табаны деп, аталады. МA кесіндісін жүргіземіз. Ол А нүктесінен α жазықтығына жүргізілген көлбеу деп, ал М нүктесі көлбеудің табаны деп аталады. МH кесіндісі көлбеудің α жазықтығына түсірілген проекциясы деп аталады.
Берілген нүктеден жазықтыққа жүргізілген перпендикуляр дәл сол нүктеден осы жазықтыққа жүргізілген кез келген көлбеуден кіші болады. АН < МА.
Үш перпендикуляр туралы теорема:
Жазықтықта көлбеудің табаны арқылы жүргізілген түзу, осы көлбеудің жазықтыққа түсірілген проекциясына перпендикуляр және көлбеудің өзіне де перпендикуляр.
Дәлелдеуі.
Суретті қарайық, мұнда АН кесіндісі a жазықтығына перпендикуляр, МА – көлбеу, а – a жазықтығындағы М нүктесі арқылы МА көлбеуінің проекциясына перпендикуляр түзу: а перпендикуляр МА болатынын дәлелдейік.
АМН жазықтығын қарастырайық. а түзу осы жазықтыққа перпендикуляр, өйткені ол қиылысушы АН пен МН түзулеріне перпендикуляр. Бұдан а түзуі АНМ жазықтығында жататын кез келген түзуге перпендикуляр, оның ішінде а перпендикуляр МА екені шығады. Теорема дәлелденді.
Сәйкестік тестісі.
1. а мен в түзулері параллель а) а ¢ в
2. а менв түзулері перпендикуляр в) а // в
3. а мен в түзулері қисық с) а ∩ в
1. Вертикаль бұрыштар тең. а) ∟А +∟В = 180º
2. Сыбайлас бұрыштардың в) ∟А -∟В = 180º
қосындысы 180º тең.
3. Тұтас бұрыштар тең. с) ∟А *∟В =180º
Шығармашылық деңгей.
№ 1. c Бер: а,в,с
а а ┴ с
в в ┴ с
д/к: а//в
Дәлелденуі: ∟1=90º, ∟2=90º
∟1 мен ∟2 тұстас бұрыштар.
∟1+ ∟2=180º
Түзулердің параллельдік белгісі бойынша а//в
а//в
Сұрақ-жауап тестісі.
1. Өзара тікбұрыш жасап қиылысатын түзулер қалай аталады?
Перпендикуляр.
2. Ішкі тұстас бұрыштардың қосыңдысы неге тең?
180
3. Өзара қиылыспайтын түзулер қалай аталады?
Параллель.
4. Тікбұрыш жасап қиылысқан түзулердің әр бұрышы неше градуска тең?
90
(Қ)
Топтарға «Конверт-сұрақ» беремін. (қосымша 4)
Есептер шығару.
Әр топтың үш оқушысы қазір компьютердің алдында тапсырмалар орындайды , ал қалғанымыз үш топқа бөлініп мына есептерді шығарамыз. Аз уақытта және дұрыс шығарған топ сәйкесінше бағаларға ие болады.( оқушыларды үш топқа бөліп, үш есеп беріледі ) 1 сурет, 2 сурет
Есеп №1.
Берілгені: Шешуі:
АВ┴ АС┴ АD CD²= AC²+AD²
AB=3 см C²= CB²-AB²
BC=7 см AC²=7²-3²=40см
AD=1.5 см CD= 40+1.5²=42.25см
CD=? CD= 6.5см
Компьютерде салынған суретті және тақтада салынған суретті салыстыру.
Есеп №2. Берілгені: Шығаруы :
AB=8 см AD= BN, себебі AB II CD
BC=15 см BN²=CB²-CN²
СD=20 см CN= CD-ND=20-8=12м
АD=? BN²= 15²-12²=81, BN=AD=9 м. ( 2 сурет)
Есеп №3.
Берілгені: Шығаруы :
АВ II α CD²= AD²-AC²
AC┴α, BD┴AB AD²= AB²+BD²=a²+c
AB=a, AC=b, CD²=a²+c²-b²
CD=? BD=c, CD= a2+c2-b2 ( 3 сурет)
.
Қосымша ақпарат
Қорытындылау
Төмендегі бөлікті сабағыңыз туралы өз ойыңызды жазуға қолданыңыз.Өз сабағыңыз бойынша сол жақ бағандағы сұрақтарға жауап беріңіз.
1.Сабақ барысында өзгертулер енгіздіңіз бе?
2.Жүргізген жұмыс түрлері қаншалықты тиімді болды?
Қорытынды бағалау
Ең жақсы өткен екі нәрсе?
1.
2.
Қандай екі нәрсе сабақты жақсартар еді?
1.
2.
Жалпы баға (мұғалімнің рефлексиясы)
Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да , оқу туралы да ойланыңыз)?
1:
2:
Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да , оқу туралы да ?)
1:
2:
Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік \ қиындықтары туралы нені білдім ,келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?
Сабақ бойынша тәлімгердің кері байланысы
Бұл бөлімді сабақ туралы өз пікіріңізді білдіру үшін пайдаланыңыз . Өз сабағыңыз туралы сол жақ бағанда берілген сұрақтарға жауап беріңіз .
Сабақ мақсаттары \ оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба ?
Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме ?
Жеткізбесе неліктен ?
Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?
Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?
Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды ? Неліктен ?
Тәлімгер: Раззақова Ш
| Тақырыбы: сабақ 49 | №3 бақылау жұмысы | ||||
| Күні,айы: | Мұғалімнің аты-жөні: | ||||
| Сабаққа қатысқан оқушылар саны: | Сабаққа қатыспаған оқушылар саны: | ||||
| Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты | 7.1.2.8 Перпендикуляр, көлбеу және көлбеудің проекциясы ұғымдарын меңгеру; 7.1.2.9 нүктеден түзуге түсірілген перпендикулярдың біреу ғана болуы туралы теореманы дәлелдеу және қолдану; 7.1.2.10 перпендикуляр түзулердің қасиеттерін білу және қолдану | ||||
| Сабақ мақсаты | Барлық оқушылар:
| ||||
| Оқушылардың басым бөлігі:
| |||||
| Кейбір оқушылар: Есеп шығаруда қолдана алады Өзара топта бірлесіп жұмыс жасай алатын болады
| |||||
| Сабақтың барысы | |||||
| Сабақтың кезеңдері | Жоспарланған жұмыс | Ресурстар | |||
| Сабақтың басы ( 2-5 минут ) | (МК) Топ номерлері жазылған боялған асықтарды таңдау арқылы бір - бірінің ең жақсы қасиетін айту Топқа бөлу, көтеріңкі көңіл сыйлау. Ынтымақтастық атмосферасын құру. Топ мүшелерін «Көшбасшы», «хатшы», « баяндамашы», «уақыт сақшысы», «бақылаушы» ролдерін тағайындату
| ||||
| Сабақтың ортасы (6-40 минут) | (МК,Ұ)
| Оқулық №1жұмыс дәптері Қосымша тапсырма:1.7 | |||
| Сабақтың соңы( 41-45мин) | Жаңа материалды пысықтау.
| ||||
| Қосымша ақпарат | |||||
| Қорытындылау | Төмендегі бөлікті сабағыңыз туралы өз ойыңызды жазуға қолданыңыз.Өз сабағыңыз бойынша сол жақ бағандағы сұрақтарға жауап беріңіз. | ||||
| 1.Сабақ барысында өзгертулер енгіздіңіз бе? 2.Жүргізген жұмыс түрлері қаншалықты тиімді болды?
|
| ||||
| Қорытынды бағалау Ең жақсы өткен екі нәрсе? 1. 2. Қандай екі нәрсе сабақты жақсартар еді? 1. 2. | |||||
| 7.1А бөлім: Параллель түзулер | Сабақ 50 | |||||||
| Күні:. | ||||||||
| Сынып: 7 | Қатысқандарсаны: | Қатыспағандар саны: | ||||||
| Сабақтақырыбы: | Қатемен жұмыс Есептер шығару |
| ||||||
| Оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме) | 7.1.2.8 Перпендикуляр, көлбеу және көлбеудің проекциясы ұғымдарын меңгеру; 7.1.2.9 нүктеден түзуге түсірілген перпендикулярдың біреу ғана болуы туралы теореманы дәлелдеу және қолдану; 7.1.2.10 перпендикуляр түзулердің қасиеттерін білу және қолдану | |||||||
| Сабақ мақсаттары | Перпендикуляр ұғымымен танысады. Бір түзуге перпендикуляр екі түзу өзара параллель болатынын ұғу және де басқа да теоремалармен танысады, есептер шығаруда машықтанады | |||||||
|
Жетістік критерийлері | Оқушылар мақсатқа жетеді, егер Есептер шығаруда ережелерді дұрыс анықтай білу дағдысын қалыптастырса | |||||||
| Құндылықтарды дамыту | Ынтымақтастық: жақсы қарым-қатынас орнату, ынтымақтастық дағдысын қалыптастыру, сындарлы тіл табу, қарым-қатынас орнатуда сыни тұрғыдан ойлану сынды қасиеттерді қамтиды. ( топтық, жұптық жұмыстарды, сыныппен жұмыста сыйластық қалыптастыру) | |||||||
| АКТ қ олдану да ғ дылары | Керектіақпараттыіздеу | |||||||
| Бастапқы білім | Палаллель және перпендикуляр түзулер | |||||||
| Сабақбарысы | ||||||||
| Сабақтыңжоспарланғанкезеңдері | Сабақтағыжоспарланғаніс-әрекет | Ресурстар | ||||||
| Басы 3 мин | І. Ұйымдастыру. Амандасу. Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру. | |||||||
| 5 мин | Фронтальді сұрау. Білімін актуалдандыру үшін Үй тапсырмасын тексеру: Сұрақтар: 1. Сыбайлас бұрыш дегеніміз не? 2. Вертикаль бұрыш дегеніміз не? 3. Параллель екі түзуді үшінші түзу қиғанда қандай бұрыштар пайда болады? және неше бұрыш? 4. Параллель түзулердің қандай белгілерін білесіңдер? 5. Параллель түзулердің қасиеттерін атаңдар.? ) Сұрақтарға жауап беріп сөзжұмбақ шешейік.
2. Кеңістікте негізгі фигуралардың бірі. (нүкте) 3. Төбелері ортақ екі сәуледен тұратын фигура. (бұрыш) 4. Жазықтықтағы фигуралардың қасиеттерін зерттейтін геометрияның бөлімі. (планиметрия) 5. Грек әрібі: Альфа, ..., гамма. (бетта) 6. Түзу мен жазықтықтың бір ғана ортақ нүктесі болса олар қалай аталады? (қиылысқан) 7. Дәлелдеуді қажет етпейтін тұжырым. (аксиома) 8. Алты квадраттан тұратын дұрыс көпжақ. (куб) 9. Қандай төртбұрыш түрінде жазықтық бейнеленеді? (параллелограмм) 10. Бір түзуде жатпайтын кез келген үш нүкте арқылы неше жазықтық жүргізуге болады? (бір) Вертикаль: 1. Тік бұрыш жасап қиылысатын түзулер қалай аталады? (перпендикуляр)
| Виленкин Математика 5 сынып | ||||||
| Ортасы 20 – мин Оқушыларды сыни ойландыра отырып, диалогтық әдіспен жаңа тақырыптың мазмұнын ашу | Жаңа сабақ } Берілген а түзуінің бойынан кез келшен О нүктесін алайық. } А түзуі арқылы анықталған жазықтықтардың біріне ОА сәулесінен бастап ∠АОС=90° бұрышты өлшеп өлшеп салайық. Сонда ОС⊥ОА болады. } ОС сәулесіне OD толықтауыш сәулесін жүргізсек, b түзуі анықталады. Демек b ⊥ a .
} } А нүктесі А перпендикулярының табаны, С нүктесі ВС көлбеуінің табаны, ал АС кесіндісі ВС көлбеуінің а түзуіндегі прекциясы деп аталады. АВ кесіндісінің ұзындығын В нүктесінен а түзуіне дейінгі қашықтық деп те атайды. | |||||||
| Оқушыларды тақтаға шығарып жалпылай талдату 15 мин | Жаңа сабақ түсініктерін нақтылау үшін жалпы сыныптық тапсырмалар орындау. Жалпы сыныптық жұмыс
1) «Егер түзу жазықтықта жатқан кез келген түзуге перпендикуляр болса, онда ол жазықтыққа перпендикуляр болады» деген тұжырым дұрыс па? (ДҰРЫС) 2) Бір мезетте үшбұрыштың екі қабырғасы жазықтыққа перпендикуляр бола алады ма? (ЖОҚ) 3) АВС тең қабырғалы үшбұрыштың АВ қабырғасы 4) Егер параллель екі түзудің біреуі жазықтыққа перпендикуляр болса, онда екінші түзу де осы жазықтыққа перпендикуляр болады» деген тұжырым дұрыс па? (ДҰРЫС) 5) a түзуі Егер түзу жазықтыққа перпендикуляр болса, онда ол жазықтықта жатқан үшбұрыштың екі қабырғасына перпендикуляр болады. Бұл тұжырым дұрыс па? (ДҰРЫС | . Математика 5 сынып | ||||||
| Түсініктерін одан әрі шыңдау мақсатында жұппен тізбектей жұмыстанады, өзара бағалау жүзеге асады. 15 мин | Жұптық жұмыс. . Сәйкестік тестісі. 4. а мен в түзулері параллель а) а ¢ в 5. а менв түзулері перпендикуляр в) а // в 6. а мен в түзулері қисық с) а ∩ в
4. Вертикаль бұрыштар тең. а) ∟А +∟В = 180º 5. Сыбайлас бұрыштардың в) ∟А -∟В = 180º қосындысы 180º тең. 6. Тұтас бұрыштар тең. с) ∟А *∟В =180º | |||||||
| Әр топқа бүгінгі мақсатқа жету үшін есеп беру оларды шығарып тақтада қорғау 10 + 2 мин | Топтық жұмыс
1. ОВ-суретте берілген. COF бұрышының биссектриcсасы, ∠АОВ=140°. ∠СОВ бұрышын табыңдар.
2. m‖n, x-y=46° болса x=?
3. m‖n x=?
4. Төбелері ортақ, сәйкес қабырғалары перпендикуляр екі бұрыш берілген. Олардың бірі екіншісінен 4 есе кем. Осы бұрыштарды табыңдар. ІІ деңгей тапсырмалары 1.АВСD тіктөртбұрышы берілген. Оның қарама-қарсы қабырғалары арқылы өтетін түзулері параллель екенін дәлелдеңдер. 2 АВСD тіктөртбұрышы берілген. Оның іргелес қабырғалары арқылы өтетін түзулері перпендикуляр екенін дәлелдеңдер. ІІІ деңгей тапсырмалары 1. Төбелері ортақ бір сүйір және бір доғал бұрыш берілген. ОЛ бұрыштардың сәйкес қабырғалары перпендикуляр. Пайда болған екі сүйір бұрыштың тең болатынын дәлелдеңдер | |||||||
| мақсат бойыншаоқушылардың қаншалықты деңгейде меңгергендігін бақылау 7 мин | Жеке жұмыс Тесттік жұмыс (ИӘ немесе ЖОҚ деп жауап беру) 1) Егер түзу жазықтыққа перпендикуляр болса, онда ол жазықтықта жатқан кез келген түзуге перпендикуляр болады. (ИӘ) 2) Егер түзу жазықтыққа перпендикуляр болса, онда ол, осы жазықтыққа параллель, кез келген түзуге перпендикуляр болады. (ИӘ) 3) Егер түзу жазықтықта жатқан кез келген екі түзуге перпендикуляр болса, онда ол осы жазықтыққа перпендикуляр болады. (ИӘ) 4) Дөңгелектің ортасынан өтетін және оның диаметріне перпендикуляр түзу, дөңгелектің жазықтығына да перпендикуляр болады. (ИӘ) 5) Дөңгелектің ортасынан өтетін және оның екі радиусына перпендикуляр түзу, дөңгелектің жазықтығына да перпендикуляр болады. (ИӘ) 6) Дөңгелектің параллель емес екі хордасына перпендикуляр түзу, оның жазықтығына да перпендикуляр болады. (ИӘ) 7) Егер параллель екі түзудің біреуіне жазықтық перпендикуляр болса, онда екінші түзуге де осы жазықтық перпендикуляр болады. (ИӘ) 8) Егер параллель екі жазықтықтың біреуіне түзу перпендикуляр болса, онда екінші жазықтыққа да осы түзу перпендикуляр болады. (ИӘ) 9) Егер екі жазықтық бір түзуге перпендикуляр болса, онда ол жазықтықтар параллель болады. (ИӘ) 10) Егер екі түзу жазықтыққа перпендикуляр болса, онда ол түзулер параллель болады. (ИӘ) | Контрольные и самостоятельные работы по математики | ||||||
| Сабақтың соңы 3 - мин |
Рефлексия Бүгінгі сабақтағы өз жұмысыңды төмендегі жауаптардың біреуін таңдау арқылы бағалаңыз. Сабақтың күрделілігін бағала. Сізге сабақ... -жеңіл -қарапайым -қиын Материалды меңгеру дәрежеңізді бағалаңыз: - толық меңгердім - бүгінгі сабақты жартылай түсіндім - бүгінгі сабақты түсінбедім Сабақты қорытындылау. | |||||||
| Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілетіжоғарыоқушыларғақандайміндетқоюдыжоспарлапотырсыз? | Бағалау – оқушылардыңматериалдымеңгерудеңгейінқалайтексерудіжоспарлайсыз? | Денсаулықжәне қ ауіпсіздіктехникасыныңсақталуы | ||||||
| Саралауіріктелгентапсырмалар, нақтыбіроқушыданкүтілетіннәтижелер, оқушығадербесқолдаукөрсету, оқуматериалдарыменресурстарыноқушылардыңжекеқабілеттерінесепкеалаотырыпіріктеу (Гарднердіңжиындықзияттеориясы) түріндеболуымүмкін. Саралаууақыттыұтымдыпайдаланудыесепкеалаотырып, сабақтыңкез-келгенкезеңіндеқолданылаалады | Бұлбөлімдеоқушылардыңсабақбарысындаүйренгенінбағалауүшінқолданатынәдіс-тәсілдеріңіздіжазасыз | Денсаулықсақтаутехнологиялары. Сергітусәттеріменбелсендііс-әрекеттүрлері. ОсысабақтақолданылатынҚауіпсіздіктехникасыережелерініңтармақтары | ||||||
| Сабақбойыншарефлексия Сабақмақсаттары/оқумақсаттарыдұрысқойылғанба? ОқушылардыңбарлығыОМқолжеткіздіме? Жеткізбесе, неліктен? Сабақтасаралаудұрысжүргізілдіме? Сабақтыңуақыттықкезеңдерісақталдыма? Сабақжоспарынанқандайауытқуларболды, неліктен? | Бұлбөлімдісабақтуралыөзпікіріңіздібілдіруүшінпайдаланыңыз. Өзсабағыңызтуралысолжақбағандаберілгенсұрақтарғажауапберіңіз. | |||||||
| Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған. Оқушылар жанаманың қасиеттерін біледі және есептер шығаруда қолдана алады. Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды, ауытқу болған жоқ.
| ||||||||
| Жалпы баға Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)? 1: Диалогтық оқыту 2: Топтық, жұптық жұмыс:Өзара бір-бірін бағалау Сабақтыжақсартуға не ықпалетеалады (оқытутуралы да, оқутуралы да ойланыңыз)? 1: Өмірменбайланыстыесептердішығарту. 2:Сабақтыәртүрліформадаөткізу Сабақбарысындасыныптуралынемесежекелегеноқушылардыңжетістік/қиындықтарытуралыненібілдім, келесісабақтарда неге көңілбөлуқажет? | ||||||||
Горизонталь: 1. Бір жазықтықта жататын және қиылыспайтын түзулер. (параллель)
В нүктесінен а түзуіне түсірілген ВА кесіндісін-перпендикуляр, ал ВС кесіндісін-көлбеу деп атайды.
жазықтығында жатыр. BC қабырғасы жазықтыққа перпендикуляр бола алады ма? (ЖОҚ)
Деңгейлік тапсырмалар: І деңгей тапсырмалары 
Дата: 2019-11-01, просмотров: 1191.
